Commandant Mariniers Bovensmilde ontkent 'Executie-order

Gepubliceerd op: 9-5-2018

De commandant van de mariniers die in 1977 de gegijzelde basisschool in Bovensmilde bevrijdden, heeft nooit instructies gehad om Molukse gijzelnemers te doden. Hij zegt dat tegen De Telegraaf.

Afbeelding verwijderdMariniers wisten de gijzeling van de basisschool in Bovensmilde te beëindigen zonder een schot te lossen. De betrokken oud-commandant is onaangenaam verrast door nieuwe beschuldigingen dat hij een ’shoot to kill’-bevel op zak had.'

Bij de actie, die zonder een schot te lossen verliep, bevrijdden mariniers drie onderwijzers. 105 schoolkinderen waren weken eerder vrijgelaten. Tegelijkertijd voerden mariniers 17 kilometer verderop bij De Punt een bevrijdingsactie uit bij een gekaapte trein. Zes van de negen Molukse kapers en twee gegijzelden overleefden dit niet.

Schadevergoeding
Sinds 2015 probeert advocate Liesbeth Zegveld bij de civiele rechter een schadevergoeding te krijgen voor nabestaanden van de gedode terroristen. Ze wil aantonen dat de regering een geheim bevel uitvaardigde dat de Molukkers de actie niet mochten overleven.

Vlak voor de schadevergoedingszaak rond De Punt op 29 mei weer op zitting komt, doken gisteren nieuwe getuigenverklaringen op die deze theorie ondersteunen. Ze komen van vier oud-collega’s. Die zeggen dat de commandant zich tegen hen had beklaagd over de ’onmenselijke’ instructies, uitgevaardigd door toenmalig minister Van Agt (Justitie). Slechts een van de vier mariniers was aanwezig in Bovensmilde. De anderen kwamen pas jaren later bij het korps.

Minister
„Er is geen enkele autoriteit bij mij geweest met een dergelijke opdracht”, benadrukt de commandant. ,,De minister niet en ook de commandant van de Bijzondere Bijstandseenheid Mariniers niet”, reageert de oud-commandant beslist op de getuigenissen.

„Dat heb ik ook duidelijk gezegd tegen die vier mannen. Dat ik de opdracht zou hebben gekregen ’geen krijgsgevangenen te maken’, is gewoon niet waar. Wel heb ik altijd gezegd dat de manier waarop de aanval bij de trein was gepland, onvermijdelijk zou leiden tot dodelijke slachtoffers. Dat had misschien anders gekund. Ze hebben mijn opmerkingen daarover verkeerd geïnterpreteerd.”

Volgens de commandant waren de instructies duidelijk: de mariniers moesten de terroristen aanhouden en alleen als het nodig was gepast geweld gebruiken. „Dat heb ik avond na avond mondeling duidelijk gemaakt aan de eenheden en zo is het in Bovensmilde ook gegaan.” De oud-officier voelt zich onaangenaam verrast door de getuigenissen waarin zijn verdraaide woorden centraal staan. „Ik wil hier niks meer mee te maken hebben.”

Betrouwbaar
Zegveld kwam al eerder met getuigenverklaringen dat er sprake is geweest van een shoot to kill-bevel. In tussenvonnis concludeerde de Haagse rechtbank dat geen van de ingebrachte verklaringen of bewijsstukken voldoende betrouwbaar is om de stellingname van Zegveld te ondersteunen.

De nieuwe verklaringen zijn bedoeld voor de zitting van 29 mei. De advocaat wil ermee afdwingen dat ze de vier commandanten van De Punt en Bovensmilde, voormalig minister Van Agt (Justitie) en de generaal b.d. Henk van den Breemen onder ede mag horen.

Deze oud-topmilitair was ten tijde van de gijzelingen de link tussen de regering en de commandanten in het veld.

Van den Breemen zegt een besluit van de rechtbank over een getuigenoproep af te wachten en reageert voorlopig niet. Drie van de vier commandanten noemden de verhalen over een executie-order in De Telegraaf eerder ’lulkoek’.

Bron : o.a. telegraaf/krant 9-5

Altijd op de hoogte? Meld u aan voor de wekelijkse nieuwsbrief