Beleving erecouloir op de Dam

Gepubliceerd op: 6-5-2019

We hadden al twee oefendagen met elkaar opgetrokken, één in Doorn en één in Amersfoort. Zaterdag 4 mei 2019 stonden we in het echt, in de erecouloir van veteranen, op de Dam in Amsterdam. De Nationale Dodenherdenking was als vanouds indrukwekkend stil, maar dit jaar wel klappertandend koud. 

De verzamelplaats was nabij het Ajax-stadion, om half drie al. Je kon er heen met eigen vervoer of via het station Amsterdam Centraal. Nu waren de tien vertegenwoordigers van de krijgsmachtdelen – onder meer ons OTCKMar-personeel – er ook bij. Met hen vormden we samen de erecouloir van het Paleis tot aan het Monument op de Dam. In totaal 50 personen links en 50 personen rechts, 1.81 m uit elkaar en op een stip, met het veteranendeel het dichtst bij het monument. Er waren ook nog reserves voor het geval er iets mis zou gaan. Op de verzamelplaats weer oefenen, wat over moest omdat het niet goed ging. Uiteindelijk mochten we aan de nasi-maaltijd en om 18.20 uur reden we in negen autobussen dwars door Amsterdam naar het Damrak. De erewachten – zo ook die van de KMar – om links en rechts naast het monument te staan, en de militaire muziek reden ook mee. De begeleiding door KMar-motorrijders was spectaculair. 

Afbeelding verwijderd

Vijf actieve en postactieve KMar-leden waren voor de erecouloir uitverkoren. Het huidige hoofd Werving en Selectie, de luitenant-kolonel Frank Michorius en de oud-wachtmeester der 1e klasse Mandy Langenhuizen, werkt nu bij de Nationale Politie in Odijk, hadden zich opgegeven via het Veteraneninstituut.  De andere drie vanuit de SMC via het Veteranen Platform: kolonel b.d. Ronald Dongor, vervolgens oud-marechaussee der 1e klasse en kort verband vrijwilliger op Brigade Soestdijk van 1989 tot 1995 (nu werkzaam bij de Nationale Politie in Oost-Nederland) en ondergetekende. “Ik was van 2004 tot 2019 voorzitter van de SMC-afdeling veteranen. Nu wilde ik een keer zelf de deelname in de erecouloir ondergaan. Met de Dam had ik al voldoende andere ervaring: tweemaal de dienst in de Nieuwe Kerk mogen volgen met als topper het leggen van de krans van de Koopvaardij en Defensie bij het monument vijf jaar geleden. Met name de kranslegging heeft diepe indruk op mij gemaakt. Het wordt nu ook weer heel anders ingevuld.”

Tijdens het opstellen op het Damrak verdrongen zich honderden toeristen, met name Japanners of Chinezen, om ons heen voor de beste plaatjes. Via een deel van de Warmoesstraat, met ook nog eens dikke rijen belangstellenden, kwamen we om 19.00 uur achter het monument uit en rolden we (mooi woord) ons uit richting het Paleis in een groot lint rechts en links. Na links en rechts om begon het staan van 2,5 uur tot 21.30 uur. We hoorden via grootschermen naast het monument wat er zich in de Nieuwe Kerk verderop afspeelde. Toen het afgelopen was ging het koninklijk paar naar het Paleis en de kerk stroomde door de erecouloir heen naar een zitplaats vooraf. We stonden in de houding met een eregroet naar dragers van de Militaire Willemsorde. We zagen naast hoogwaardigheidsbekleders (met waarnemend CKMar Vincent Egbers) en het volk, ook de SMC-vertegenwoordiger Piet van Sprang met zijn echtgenote en generaal-majoor b.d. Jan de Jong. 

Het liep tegen 20.00 uur en de laatste genodigde zocht zijn zitplaats. “Ik had twee thermo shirts en een thermo lange broek onder mijn veteranen outfit aan. Maar de kou begon goed door te dringen. Mijn neus druppelde nog net niet. “Ik begon te denken aan alle mannen en vrouwen die het leven hebben gelaten voor onze vrijheid vanaf Willem van Oranje tot aan adjudant Gerard Klaassen, wiens stoffelijk overschot ikzelf vanuit Bosnië naar Nederland heb meegenomen. Zo ook aan mijn oom, naar wie ik in 1945 ben vernoemd, die in kamp Ravensbrück is omgekomen.” Vanaf het moment dat het koninklijk cortège met koning Willem-Alexander en koningin Maxima passeerde naar het monument salueerden we negen minuten aan één stuk: de kranslegging, twee minuten stilte en tot slot het Wilhelmus.” Daarna volgden nog meer kransleggingen uit het Verzet, de omgekomen Joden, Sinti en Roma enz, ook van de Bevelhebber der Strijdkrachten met zijn ondercommandanten. De koning en koningin openden vervolgens het defilé en vertrokken huiswaarts via het Rokin. De genodigden volgden, ook het U-vak met familie deelnemende (oud-)militairen en ten slotte de overige belangstellenden. Vanwege de kou was de Dam sneller leeg. Het defilé was nog gaande toen het verlossende bevel klonk dat we naar de autobussen terug konden marcheren: “Geeft acht. Links en rechts om. Voorwaarts … mars.” Alsof we aan de grond vast genageld zaten, maar schokkend kwamen we toch op gang. Een kleine tien minuten verder stonden de verwarmde autobussen ons al op te wachten. “Het was voor mij een enerverende dag. Ik had het niet willen missen, maar er komt geen herhaling. Ik wilde de Dam op deze wijze gewoon een keer mee beleven.”  

Ga naar een foto-impressie van deze gelegenheid (screen shots)

Frans Meijer

Altijd op de hoogte? Meld u aan voor de wekelijkse nieuwsbrief