Marechaussees vermomd als toeristen waken op Schiphol

Gepubliceerd op: 28-6-2021

Marechaussees vermomd als toeristen waken op Schiphol. ’De brutaliteit waarmee dieven op pad gaan, is echt ongekend’
Een speciale eenheid van de Marechaussee houdt de veiligheid op Schiphol heel alert in de gaten.
Het zijn de ogen en oren van de Koninklijke Marechaussee op Schiphol. Een onopvallende eenheid die, als vermomde toeristen, waakt over de veiligheid van de miljoenen passagiers.
De eenheid van de marechaussee richt zich vooral op veel voorkomende criminaliteit als koffer- en winkeldiefstal en zakkenrollerij. Maar ze wordt ook ingezet voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit of om topcriminelen op de luchthaven te schaduwen.
,,Af en toe weet je niet wat je ziet. Pas nog een vrouw die in de Hema op Schiphol een koffer stal om vervolgens proletarisch te gaan winkelen bij de andere shops. De brutaliteit waarmee dieven op pad gaan is echt ongekend.”
Opperwachtmeester Alwin vertelt het voorval met een glimlach als hij ons meeneemt op een surveillance. In niets aan hem is te zien dat hij een functie bekleedt bij de Koninklijke Marechaussee, want hij lijkt vooral op één van de vele reizigers die op de luchthaven vertoeven.
Sneakers, spijkerbroek en een rugzak over zijn shirt verraden niet dat hij undercover opereert in de Observatie- en Ondersteuningsgroep (OOG). Het grote verschil met een toerist is echter dat hij een kogelwerend vest draagt en via een draadloos oortje in contact staat met de meldkamer van de marechaussee waar met maar liefst 4800 camera’s de acties van het observatieteam worden ondersteund.
Het is stil op Schiphol als de klok op 07.00 uur staat. „Heel anders dan in een normaal vakantieseizoen, als het af en toe een mierennest is en het ook voor criminelen makkelijker is om op te gaan in de massa. Alleen neemt de misdaad nooit vakantie, zelfs niet tijdens de pandemie”, spreekt Alwin uit ervaring. Een paar tellen later tilt hij zijn mobiel op en neemt een heimelijke foto van een reiziger. „Deze man valt op omdat hij afwijkend gedrag vertoont. Hij lijkt namelijk niet op zoek te zijn naar bijvoorbeeld de ticketbalie of de uitgang, maar heeft juist oog voor andere reizigers.”
Via een verborgen spreeksleutel van zijn portofoon roept hij zijn collega’s aan. „Mijn gezicht kent hij nu, dus doen we nu een stap terug”, zegt hij. Maar over de tactieken die het team gebruikt wil Alwin niet verder uitweiden. ,,Waarom zou ik onze ’tegenstanders’ wijzer maken? Houd het er maar op dat wij anders kijken. Voor een buitenstaander lijkt de luchthaven op een grote chaos, maar voor ons niet. Een reiziger is voorspelbaar, heeft bepaalde looplijnen en gedragingen. Als die afwijken valt het ons op. En mensen kijken normaal gesproken misschien vijf meter voor zich uit en wij kijken wel vijftig meter verder.”
Rondreizende Aziaten zijn een makkelijk doelwit voor criminelen, stelt Alwin. „In die regio kun je kennelijk makkelijk je spullen onbeheerd achterlaten omdat er niet gestolen wordt. Dat doen ze in al hun naïviteit hier dus ook. Pas nog was er een familie die naar ons land emigreerde en bij aankomst een auto huurde en hun spullen gewoon buiten liet staan. De koffer, met daarin onder andere dure sieraden ter waarde van 30.000 euro, werd gejat.”
Heterdaad
„Een week later herkenden we de verdachten en konden we ze aanhouden”, vertelt de marechaussee, terwijl hij na anderhalf uur nog steeds bezig is met de situatie op Schiphol. „Maar het liefst betrappen we de boeven op heterdaad. Daarom houden we mensen die uit de toon vallen in de gaten. Deze man is hier namelijk nog steeds doelloos aanwezig. Hij is al meerdere keren vanaf het perron via supermarkt naar de taxistandplaatsen gelopen. Het kan maar zo zijn dat hij op zoek is naar een interessant doelwit om toe te slaan.”
Andere aanpak
De opperwachtmeester besluit dat het tijd is voor een andere aanpak. Na een telefoontje aan het Openbaar Ministerie wordt gekozen om een lokkoffer in te zetten. Een OOG-lid loopt met dit exemplaar naar een bankje, terwijl hij doet alsof hij druk in de weer is met zijn telefoon.
Maar het beoogde target hapt niet toe, waarna Alwin besluit twee geüniformeerde collega’s erop af te sturen en de man te vragen naar zijn reisdoel en papieren. Het blijkt om een verwarde analfabeet te gaan. Er wordt verder geen vervolging ingesteld.
„Ook dit gebeurt. Een zogenoemde ’mishit’, maar we krijgen ook spannender zaken. De luchthaven blijft als logistiek knooppunt namelijk altijd een plek waar misdaad de reiswereld kruist”, weet woordvoerder Robert van Kapel.
„Zo hadden we jaren geleden een aantal personen uit Zuid-Amerika die opvielen bij het OOG-team. Collega’s konden via camerabeelden zien dat er een vuurwapen werd getrokken. Het bleek uiteindelijk om een poging tot een ripdeal te gaan, waarmee criminelen een drugskoerier probeerden te bestelen van zijn smokkelwaar. Ze werden direct aangehouden.”
Uit de cijfers die De Telegraaf heeft opgevraagd bij de KMar blijkt dat de inzet van het team hard nodig is. Zo werden er in 2020 ondanks het relatief lage aantal vliegbewegingen 353 drugskoeriers in de boeien geslagen, terwijl in het ‘drukke’ reisjaar ervoor 540 smokkelaars werden betrapt.
Ook de overlast van passagiers nam nauwelijks af: van 114 meldingen in 2019 naar 101 in 2020. Ook moest er in 1539 gevallen worden uitgerukt voor een verdachte situatie, een daling van ‘slechts’ dertig procent.
Dat terwijl de passagiers op de luchthaven met meer dan zeventig procent afnam. „Criminelen wisten dus nog steeds hun weg naar de luchthaven te vinden”, weet de woordvoerder. „Daarnaast werden we ook geconfronteerd met nieuwe incidenten. Het ging dan bijvoorbeeld om mensen die PCR-testen vervalsten.”