Privacywaakhond houdt proef digitaal reizen Schiphol tegen

Gepubliceerd op: 9-11-2023

AMSTERDAM - De proef met reizen met een digitaal ID op Schiphol gaat donderdag niet van start omdat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) nog verdere vragen heeft.

Dat meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid aan De Telegraaf. Het was de bedoeling dat reizigers tussen Nederland en Canada zouden kunnen meedoen aan deze proef, die volgens KLM het doel heeft om reizen makkelijker te maken.

Vingerafdruk niet zomaar toegestaan
„We willen met onze vragen een goed beeld van de feiten krijgen”, zegt een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens, die vorige week een brief aan het ministerie van Justitie stuurde. „Dit type gegevensverwerking heeft onze bijzondere aandacht. Het verwerken van bijzondere persoonsgegevens zoals vingerafdrukken of gezichtsherkenning is niet zomaar toegestaan. Dat mag alleen in uitzonderlijke gevallen en onder strikte voorwaarden. Burgers of passagiers moeten erop kunnen vertrouwen dat dit heel zorgvuldig gebeurt en dat hun privacy goed is geborgd.” Nederland doet de proef echter op verzoek van de Europese Commissie, zo blijkt uit de stukken.

Grenscontrole vooraf
De proef houdt in dat de grenscontrole al vooraf wordt gedaan. Reizigers kunnen middels een foto en paspoortgegevens een digitale identiteit aanmaken. Het is bij de proef de bedoeling dat reizigers slechts even tappen met het paspoort of telefoon bij de speciale doorlaatpost op Schiphol en dat ze dan kunnen doorlopen. Er wordt dan niet meer een controle door een wachtmeester van de Koninklijke Marechaussee uitgevoerd.

Die weet immers van tevoren al wie er aan boord zitten en doet al een check terwijl het vliegtuig onderweg is naar Nederland. Het zou het reizigersproces op de luchthaven kunnen versnellen, zo meldt de mondiale luchtvaartkoepel IATA. Canadezen, Belgen en Nederlanders kunnen bij de proef gebruikmaken van het zogeheten Digital Travel Credential (DTC).

Luchtvaartmaatschappij KLM heeft jaren gewerkt aan de proef, waarvan men eerder stelde aan De Telegraaf dat dit een ’complex’ project is vanwege alle gevoeligheden rond het verzamelen van data en privacy. De vliegmaatschappij stelt in een reactie ook nog een aantal vragen van de AP te hebben ontvangen. „Deze vragen willen we nu eerst zorgvuldig beantwoorden voordat de proef van start gaat. De verwachting is dat dit snel kan”, zo meldt een woordvoerder desgevraagd.

Politiesystemen
De data van de proef tussen Nederland en Canada worden 96 uur bewaard, maar in de toekomst is het de bedoeling dat deze worden gekoppeld aan politiesystemen. Privacywaakhonden zijn kritisch op de ontwikkelingen, omdat het probleem van de lange rijen, dat men zegt te bestrijden, leidt tot een enorme verzameling van data plus vingerafdrukken die niet ’zomaar’ afgenomen mogen worden.

Het is een opmaat naar een Europees systeem waarbij reizigers uit 63 landen middels gezichtsherkenning en vingerafdrukken worden gecontroleerd. Nu nog worden reizigers van buiten de zogeheten Schengen-zone één voor één door grensbewakers gecontroleerd op de luchthaven.