Geschorste militair Bas (25) uit Harderwijk verzamelt machinegeweren en granaten

Gepubliceerd op: 19-7-2020

Machinegeweren, onklare granaten en mortiergeschut. In het huis van militair Bas R.(25) uit Harderwijk deed de Marechaussee een opzienbarende wapenvondst. Aan de vooravond van zijn rechtszaak bij de Militaire Kamer doet de inmiddels geschorste korporaal zijn verhaal: ‘Ik heb spijt en wil terug naar Defensie, maar stoppen met verzamelen? Dat nooit.”

De datum staat in zijn geheugen gegrift: 25 juli 2018. Militair Bas (toen 23) loopt rond op de vliegbasis Gilze-Rijen in zijn militaire uniform. De toenmalige sergeant bij de Luchtmacht staat op het punt om een oefenvlucht te maken met een Chinook-transportheli. Op dat moment valt de marechaussee met grof geschut binnen bij zijn huis in Ermelo. Andere eenheden houden de jonge militair uit Harderwijk aan op de vliegbasis.

Bij de inval is de Explosieven Opruimingsdienst (EOD) aanwezig. Eenmaal in de woning vinden zij meerdere machinegeweren uit de Tweede Wereldoorlog, twee onklare stukken mortiergeschut, handgranaten en onklaar gemaakte kogels. ,,In militair tenue zat ik drie dagen in de cel”, herinnert Bas zich nog goed. Hij is een aantal weken na zijn aanhouding geschorst door Defensie en inmiddels gedegradeerd tot korporaal. De militair vertelt zijn verhaal in een donkere loods in de bossen van Ermelo.

In zijn halletje – dat hij huurde na zijn vrijlating - staan vier legertrucks en liggen drie onklaar gemaakte wapens. Deze zijn wél legaal, benadrukt de militair resoluut. ,,Ik ga niet stoppen met verzamelen, omdat iemand dat zegt.” Het verzamelen van militaria uit de Tweede Wereldoorlog is namelijk zijn leven. Zelf noemt hij het een uit de hand gelopen passie. Het kwam hem duur te staan: vorig jaar volgde een tweede inval en inmiddels zit de militair al twee jaar geschorst thuis in afwachting van zijn proces. Maandag moet hij voorkomen bij de militaire rechtbank in Arnhem vanwege wapen- en munitiebezit.

De geschorste beroepsmilitair is al van jongs af aan bezeten van oorlogsmateriaal. ,,Het begon allemaal toen mijn vader op mijn vierde een legertruck aanschafte”, vertelt hij stralend. ,,Vanaf 2012 begon ik zelf met het verzamelen van boeken, uniformen en helmen.” Vol trots laat hij een Duits paspoort zien met een hakenkruis. ,,In die tijd ontdekte ik ook dat mijn Duitse overgrootvader landmachtsoldaat was. Hij overleed in 1944.”

Vanaf 2016 stortte Bas zich op oorlogswapens. Hij schafte vier machinegeweren aan, uit de jaren 30 en 40. Elk wapen, voertuig of uniform vertelt een verhaal. Bas haalt een loodzwaar machinegeweer, een Amerikaanse .50, uit de achterbak van zijn Volvo. ,,Eenzelfde wapen heb ik van vissers gekregen, nadat zij het hadden opgevist vanuit een Engelse B24 bommenwerper die op de bodem van de zee lag. Maar dat wapen is bij de inval in beslag genomen.” Wat de militair verzamelde was namelijk illegaal. ,,Achteraf bleek dat ik die lege onklaar gemaakte munitie niet mocht hebben. Ik had niet de juiste vergunningen. Volgens de KMar waren ook de wapens niet in orde, maar dat betwist ik. Sommige wapens schijnen niet op de goede manier onklaar gemaakt. Maar voor de duidelijkheid: ze werkten niet meer.”

Nu heeft hij spijt. ,,De laatste twee jaar was een hel, tot mentale problemen aan toe. Ik zit geschorst thuis. Het illegaal spul verzamelen is het niet waard geweest.” De korporaal wil anderen waarschuwen: ,,Ik wijs mensen erop dat je bepaalde dingen niet mag hebben.” En welke straf zou passend zijn? ,,Alles zolang ik mijn baan maar kan houden. Defensie is echt familie voor mij.” Toch gaat hij door met het verzamelen van spullen uit de Tweede Wereldoorlog waaronder - naar eigen zeggen - legale wapens. ,,Ik kan er gewoon niet mee stoppen.”

Reactie OM: ‘Het Openbaar Ministerie Oost-Nederland wil vooruitlopend op de zitting niet ingaan op de zaak. Het is uiteindelijk de rechtbank die zal oordelen over de vraag of deze man strafrechtelijk iets te verwijten valt.’

Het bezitten van vuurwapens is over het algemeen verboden in Nederland. Nederland kent zo’n 1700 verzamelaars. Wapens verzamelen mag wel als deze onklaar zijn gemaakt volgens Europese regels en zijn gekeurd door een controlerende instantie. Sinds maart kan dat ook in Nederland. Er moeten onder meer gaten in de loop worden gemaakt en de slagpen moet zijn afgeslepen. Bij de wapens moet een certificaat zijn wat is afgegeven door de keurende instantie.

,,Vaak gaat het mis als iemand bij niet erkende handelaren een onklaar wapen aanschaffen terwijl er geen of ongeldige papieren bijzitten”, vertelt wapenexpert Marcel Wagemakers. ,, Onklaar gemaakte wapens in Nederland blijven vuurwapens. Ook de bedrijfsmatige handel erin is enkel voorbehouden aan erkenninghouders met vergunningen voor de handel in wapens en munitie.”