Politiechef Frank Paauw wil ME slimmer laten werken: ’Meer service aan demonstranten’

Gepubliceerd op: 3-12-2022

Om steeds heftigere demonstraties en meer geprofessionaliseerde relschoppers het hoofd te bieden, gaat de Mobiele Eenheid (ME) op de schop. Politiechef Frank Paauw wil dat de ME slimmer gaat werken en de uitrusting wordt gemoderniseerd. Ook aanvulling van de bestaande geweldsmiddelen is wat hem betreft een optie.
’Nederland Demonstratieland’ is volgens de Amsterdamse politiebaas Frank Paauw, binnen de Nationale Politie portefeuillehouder Conflict- en Crisisbeheersing (CCB), in de voorbije twee jaar tijdens de coronacrisis behoorlijk veranderd. „We hebben goede agenten die er in moeilijke omstandigheden in een gepolariseerde samenleving staan. Ze hebben te maken met de georganiseerdheid van soms gewelddadige demonstranten, de groeiende mate van geweld (zoals het gooien van extreem zwaar vuurwerk) en de werking van de sociale media. Dat vraagt om een andere aanpak.”

Vorig jaar vroeg de korpsleiding politiewetenschapper Jaap Timmer en Henk Ferwerda van Bureau Beke onderzoek te doen naar aanvullende geweldsmiddelen. Timmer en Ferwerda constateren dat er een aantal zaken beter kunnen. Die liggen op het vlak van onder meer de informatiepositie, de besluitvorming, de aansturing, de opleiding en training, de capaciteit en het beter inzetten van de bestaande zogeheten less lethal-middelen zoals traangas. Ook de huidige ME-uitrusting moet aangepast worden. Bijvoorbeeld door een betere gehoorbescherming in de helm. Met al die uitkomsten wil Paauw aan de slag in zijn Paraatheidsplan 2.0.

Timmer en Ferwerda staan niet te trappelen om het wapenarsenaal te vergroten. „De niet-letale wapensystemen die nu mogelijk worden heroverwogen voor de Nederlandse politie worden elders in Europa en in de westerse wereld zwaar bekritiseerd of zijn alweer afgeschaft vanwege de ongewenste gevolgen en risico’s.”

"’Oog blijven houden voor technologische ontwikkelingen’"
„De discussie om onze ME uit te rusten met – in politietermen – niet-dodelijke geweldsmiddelen is niet nieuw ”, zegt Paauw. Hij wil oog blijven houden voor technologische ontwikkelingen die het optreden van de ME verder kunnen verbeteren. Paauw denkt onder meer aan middelen die mensen een pijnprikkel kunnen toedienen om ze op afstand te houden of uit elkaar drijven, of aan een wapen waar mensen met een kleurstof gemarkeerd kunnen worden.

„Ik zou graag willen weten of preciezer gereedschap, minder heftig dan een vuurwapen, het optreden van onze ME beter maakt”, benadrukt de politiechef. „Het gaat om de veiligheid van burgers. We hebben de afgelopen periode gezien dat er onwenselijke situaties ontstaan zoals het schieten met scherp tijdens demonstraties. Dat is het laatste wat wij willen.”

De Coolsingelrellen vorig jaar november deden de roep voor niet-dodelijke geweldsmiddelen harder klinken. De toenmalige minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus, overwoog naar aanleiding van de rellen de politie uit te rusten met wapens zoals beanbags, zakjes gevuld met bolletjes lood die met een wapen moeten worden afgeschoten, en schuimballen. Met hun wapenstok konden zij, omdat er in Rotterdam toen van alle kanten werd gegooid met zwaar vuurwerk en voorwerpen, niet in de buurt van de relschoppers komen. Agenten zagen zich gedwongen te schieten, waardoor vijf mensen gewond raakten.

Tegelijkertijd wil de politietop ook zelf de ME toekomstbestendig en van deze tijd maken. „Dat betekent, hoe vreemd het misschien ook klinkt, ook meer service aan demonstranten. Dat kan in de vorm van een vredeseenheid zoals in Amsterdam die het gesprek met de demonstranten aangaan, maar ook op andere manieren.” Ook zullen trainingen en tactieken op de schop gaan. De onderzoekers stelden vast dat de ME gebruikmaakt van dezelfde tactieken als twintig jaar geleden. Tevens moet er sneller toestemming komen van het Openbaar Ministerie om de socialemediakanalen beter in de gaten te kunnen houden. „We moeten werken aan onze digitale informatiepositie en een digitale wijkagent instellen. Als leiding van de politie hebben wij de verplichting te zorgen dat onze mensen maximaal zijn opgeleid en uitgerust. Zij moeten in een veranderende maatschappij veilig hun werk kunnen doen.”