Marechaussee spil van binnen- en buitenlandse veiligheid

Gepubliceerd op: 8-11-2025

Tijdens een symposium in Den Haag waarschuwde het Openbaar Ministerie dat de Koninklijke Marechaussee (KMar) zwaar onder druk staat: de dienst bestrijdt steeds vaker internationale mensenmokkelaars, maar kampt tegelijk met een tekort aan menskracht voor haar militaire politietaken. Hoofdofficier John Lucas schetste een onthutsend beeld van georganiseerde bendes die honderdduizenden mensen naar Europa brengen, met geweld, opsluiting, marteling en seksueel misbruik als veelvoorkomende middelen. De levensgevaarlijke overtochten en herhaalde uitbuiting laten bij veel migranten diepe trauma’s achter en bemoeilijken integratie.

Monika Sie Dhian Ho (Clingendael) benadrukte dat de KMar vanwege die versnelde maatschappelijke kanteling een centrale rol heeft binnen de nationale veiligheid, samen met politie en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). De toegenomen onveiligheidsgevoelens — mede aangewakkerd door geopolitieke spanningen en wantrouwen in instituties — voeden bovendien populistische roep om harde aanpak van illegale migratie en strengere binnengrenscontroles. Dat vergroot de vraag naar inzet van de marechaussee en heeft directe gevolgen voor de openbare orde.

Ook vanuit de NCTV klinken signalen over een uitdijend takenpakket: Erik Schut noemt persoonsbeveiliging naast koninklijke bewaking en dreigingen zoals het gebruik van drones. Bij capaciteitsproblemen wordt gepleit om sommige bewakingstaken uit te besteden aan de private sector. Tegelijkertijd loopt de herintroductie van de groene marechaussee (militaire politie) stroef: het nieuw gevormde 101 Marbat is nog niet op sterkte door gebrek aan instructeurs en uitval van pas benoemde leden. Commandant-kolonel Hanno wijst erop dat voormalige politionele collega’s moeite hebben met de omschakeling naar strikt militaire taken, waardoor gerichte werving binnen andere krijgsmachtonderdelen nodig is.

Kortom: de KMar wordt zowel operationeel als politiek zwaarder belast, maar heeft op korte termijn moeite om voldoende en passend personeel te leveren voor de groeiende en uiteenlopende taken.