Marechaussee staat op scherp bij joods feest in Delft: ‘Moedig dat u bent gekomen

Gepubliceerd op: 24-12-2025

Onder toeziend oog van beveiligers, politie en marechaussee vierden zo’n tweehonderd Delftenaren zondag samen het Chanoekafeest op de Gasthuisplaats. „Fijn dat u zonder vrees hier bent gekomen.”

Twee politieagenten staan pal voor de gevel van de synagoge aan de Koornmarkt. Twee boa’s lopen hen vanaf de Breestraat tegemoet. Ze knikken vluchtig naar elkaar, maar richten hun ogen snel weer op bewoners die richting de Gasthuisplaats benen. „Mag ik even in uw tas kijken?”, vraagt een beveiliger bij de met hekken afgesloten toegang tot de binnenplaats.

De bewaker controleert of in de rugzak vlaggen of borden met kwetsende leuzen verstopt zitten. „We doen er alles aan om het gemoedelijk en veilig te laten verlopen”, vertelt een ambtenaar van de gemeente Delft. „We willen dat iedereen het hier fijn heeft.”

*Aanslag op joden in Sydney*
Want, zorgen dat iemand de Chanoeka-viering van de Open Joodse Gemeente Klal Yisrael komt verstoren, die zijn er zondag ook wel. Sinds 7 oktober 2023, toen Hamas Israël aanviel en het genocidale geweld van Israël in Gaza, voelen veel joden zich ook hier in Nederland onveilig, weet Barbera, lid van Klal Yisrael. „Sommige mensen uit de gemeenschap stuurden al dat ze twijfelden of ze vandaag wel zouden komen”, vertelt ze. „Mensen zijn nu weer banger door wat er vorige week in Australië is gebeurd.”

Een vader (51) en zijn zoon (24) openden daar toen het vuur op joden die op de eerste dag van Chanoeka bij elkaar kwamen op het strand bij Sydney. Bij de aanslag werden vijftien mensen gedood en raakten nog eens tientallen anderen gewond. In de auto van de twee schutters werden later twee zelfgemaakte IS-vlaggen gevonden.

*Marechaussee*
Bij diensten in de Delftse synagoge is Barbera veiligheidscoördinator. Uit angst voor haar eigen veiligheid wil ze alleen met haar voornaam in de krant. „De marechaussee bewaakt standaard onze diensten. Bij de poort help ik hen dan om gasten of bekenden die minder vaak komen binnen te laten”, legt ze uit. „Het is zonde dat het zo moet.”

„We willen juist zichtbaar zijn en ons verhaal vertellen”, doelt Barbera op de vele misverstanden die ze voorbij ziet komen over de gemeenschap. „Maar we zijn maar met een kleine club. Dan is het gewoon onveilig.”

*Houten kandelaar*
Op het podium staat speciaal voor het lichtjesfeest een gigantische houten kandelaar met acht armen. Een kleine tweehonderd Delftenaren zijn op de uitnodiging van Klal Yisrael afgekomen om te zien hoe deze zogenoemde Chanoekia feestelijk wordt ontstoken.

„Wat fijn dat u zonder vrees hier bent gekomen. Wat moedig dat u hier bent”, spreekt voorzitter Eric Bremer de menigte breed glimlachend toe. „Het doet ons echt goed dat jullie hier zijn.” De portofoons van bewapende marechaussees die toeschouwers in de gaten houden, galmen zo nu en dan door Bremers toespraak heen. „We vieren het leven door het licht de wereld in te brengen”, voegt hij toe.
Gehuld in een donkere jas, wandelt een vrouw vervolgens het podium op. „Het licht kan tijdelijk verduisterd worden, maar het zal nooit doven”, probeert rabbijn Hannah Nathans haar Chanoeka-boodschap over te brengen terwijl de schemer valt op de Gasthuisplaats.

„Niemand knippert meer met zijn ogen als demonstranten roepen om joden te verdrijven”, treurt ze even. Nathans verwijst daarbij naar de ideeën die de Holocaust vorige eeuw mogelijk maakten.

*Kwaad verdrijven*
„Maar, hoe zichtbaarder het kwaad wordt, hoe makkelijker het wordt om het te verdrijven”, spreekt de rabbijn haar hoop uit. „Liefde reikt over de grenzen van religies heen. Van welk geloof dan ook, allemaal kunnen we de keuze maken om voor het licht te kiezen.”

De Delftse schrijver Kader Abdolah neemt de microfoon van Nathans over. In zijn vaderland, vierden de Perzen in deze periode van oudsher een soortgelijk feest, merkt hij op. „In Iran wordt het lichtjesfeest, een landelijk feest, nu verboden door de ayatollahs.”

„Chanoeka is van en was van alle oudere culturen”, legt Abdolah uit. „Het is een overwinning van licht tegen donker op de langste nacht. Vannacht is een gevecht van de zon tegen de nacht. Morgen heeft het licht gewonnen.”