Ik was met anderen op zoek naar een beter leven

Gepubliceerd op: 30-12-2025

Ik was met anderen op zoek naar een beter leven, ik ben geen mensensmokkelaar’, zegt de man uit Albanië
De Zitting Ja, hij had gekeken naar de route van een schip en informatie gezocht over een reis naar Engeland. De andere mannen was hij toevallig tegengekomen. Het OM gelooft de verdachte niet. Het zou gaan om mensensmokkel, met de 34-jarige Albaniër als spil. „Dit is niet de grootste boef.”

De zaak
Gaat het hier om een mensensmokkelaar of om een gesmokkelde? Twee agenten begeleiden een 34-jarige Albaniër bij de politierechter in Breda. Hij is, zo zegt hij zelf, terechtgekomen in een situatie die hij alleen uit films kent. Links van hem zit zijn tolk, rechts zijn advocaat. Sinds 12 september zit hij vast in Ter Apel, inmiddels al 101 dagen, nadat de marechaussee hem aanhield bij het Brabantse dorp Ulvenhout, vlak bij de Belgische grens. Wie geen geldige verblijfspapieren heeft, belandt daar.

De man zat achter het stuur van een auto samen met drie andere mannen uit Albanië. Hij en twee van de anderen hadden geen in- en uitreisstempels in hun paspoort. De vierde had de maximale verblijfsduur in Europa overschreden. In de auto lagen kledingtassen en grote hoeveelheden voedsel, volgens het Openbaar Ministerie spullen om een tijd te kunnen overleven. Justitie beschuldigt de Albaniër ervan de drie anderen te hebben geholpen bij een illegale reis richting Engeland.

Kun je voor mij een hostel vinden in Tilburg of omgeving?
34-jarige verdachte vraag aan ChatGPT

Om als smokkelaar te gelden, moet iemand de leiding hebben gehad. Daar is sprake van, volgens de officier van justitie. De verdachte zegt alle instructies voor de illegale reis naar Engeland telefonisch te hebben ontvangen van een smokkelaar, maar justitie vond geen bewijs voor het bestaan van zo iemand.

Wel vond de politie op de telefoon van de verdachte zoekopdrachten over schepen en vaarroutes naar Engeland. Zo zou de man ChatGPT hebben gevraagd naar de route van het schip Allora naar Sutton Bridge in het Verenigd Koninkrijk, of dat schip problemen had gehad met migranten, en naar goedkope overnachtingen: „Wij zijn drie personen en zullen twee dagen blijven en willen het zo goedkoop mogelijk hebben” en „Kun je voor mij een hostel vinden in Tilburg of omgeving?”

De man zegt op zoek te zijn naar een beter leven, om zijn gezin in Albanië te onderhouden. Hij reist van Albanië via Italië, met tussenstops bij familie in Milaan en Turijn, naar Duitsland, waar hij tijdelijk bij zijn zus verblijft en in Bielefeld werkt omdat hij geen geld meer heeft. Daarna trekt hij naar Frankrijk, waar hij zonder succes probeert via Calais de oversteek te maken.

„In Calais zagen we een schip dat geladen werd met zand, maar we wisten niet waar het naartoe zou gaan en waren bang dat we de verkeerde kant op zouden varen.” Daarom vroegen ze de route aan ChatGPT, die kon vertellen wat voor schip het was en welke tochten het maakte. Tegelijkertijd hoorden ze dat mensen die de overtocht vanuit Calais of Belgische havens waagden vaak werden gepakt en een inreisverbod kregen. Daarom besloten ze uit te wijken naar Nederland, waar de volgende stop van het vrachtschip Allora was.

De officier houdt de verdachte een verklaring van een medepassagier voor. Die zegt dat de verdachte instructies gaf, bepaalde waar ze elkaar moesten treffen en dat hij daarvoor 10.000 euro rekende. De rechter wijst ook op verklaringen waarin staat dat er na de rit geld aan de verdachte zou worden betaald. „Dat klopt absoluut niet”, zegt hij.

„Als ik een mensensmokkelaar was, had ik meer geld gehad”, zegt de verdachte. „Dan had mijn gezin nu te eten gehad, in plaats van alleen thuis te zitten.”

De verklaring van de verdachte dat ze „met z’n allen” op één telefoon zouden hebben gezocht, vindt de officier niet geloofwaardig. De meest belastende informatie is immers op zijn telefoon gevonden, terwijl er geen aanwijzingen zijn dat de anderen op dezelfde manier zochten of planden. In combinatie met de verklaringen van de medepassagiers ziet zij daarin voldoende aanwijzingen dat hij de reis organiseerde en meer was dan een medereiziger.

De verdachte heeft zich volgens de officier schuldig gemaakt aan het smokkelen van drie personen. Daarmee ondermijnt hij niet alleen het migratiebeleid, maar houdt hij ook een illegaal circuit in stand en brengt hij mensen in gevaar.

Volgens de richtlijnen staat op mensensmokkel een gevangenisstraf van drie maanden per gesmokkelde persoon. Ze vraagt negen maanden cel, met aftrek van de tijd die de verdachte al vastzit.

„Dit is niet de grootste boef”, zegt zijn advocaat. „Hij zit inmiddels al 101 dagen in voorarrest. Als u nu nog een straf oplegt, blijft hij hier vastzitten. U kent de problematiek in Ter Apel en de omstandigheden waaronder mensen daar verblijven. Dat voorarrest is wat mij betreft voldoende straf.”

Het oordeel
De rechter kiest voor een middenweg. Hij oordeelt dat de beschuldiging kan worden bewezen en baseert zich daarbij op de stukken in het dossier en wat tijdens de zitting is besproken, waaronder de telefoongegevens en de verklaringen die door de officier zijn aangehaald. De verklaring van de verdachte acht hij onvoldoende zwaarwegend om tot een andere conclusie te komen. Daarmee staat voor de rechtbank vast dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan mensensmokkel en daarvoor strafbaar is.

Tegelijkertijd houdt de rechter er rekening mee dat er geen sprake is geweest van een grote, professionele of strak georganiseerde smokkeloperatie. Dat leidt tot een lagere straf dan door het Openbaar Ministerie was gevraagd. De rechter legt een gevangenisstraf op van zes maanden, met aftrek van het voorarrest. In totaal gaat het om 180 dagen, waarvan de Albaniër er al 101 heeft uitgezeten.