In 43 jaar van Piersonrellen naar Jantien; wat is er veranderd?

Gepubliceerd op: 24-2-2024

NIJMEGEN - Vandaag 43 jaar geleden, op 23 februari 1981, ontstonden de Piersonrellen in Nijmegen. Veertien panden zijn een jaar voor de rellen gekraakt als protest. De gemeente wilde de panden slopen om een parkeergarage te bouwen, onbegrijpelijk in tijden van woningnood volgens de krakers. Na een lange periode van onrust kreeg de gemeente toestemming van de rechter om de gekraakte panden te ontruimen. Dat ging gepaard met veel geweld door de ingeschakelde Koninklijke Marechaussee.

Jantien is nu een actieve kraakgroep in Nijmegen. Hoe kijken zij naar de kraakbeweging en de rellen uit de jaren '80? Zijn er overeenkomsten? En kan het ooit nog eens zó uit de hand lopen als op die bewuste dag in februari 1981? "Ja, dat kan altijd nog", zegt Michael, woordvoerder van krakersbeweging Jantien.

Het ontstaan van de Piersonrellen
De gemeente Nijmegen wilde rond het jaar 1970 een parkeergarage bouwen onder plein 1944. Dit omdat er een groot parkeerprobleem was in Nijmegen. Maar daar was niet genoeg steun voor vanuit de gemeenteraad, omdat het te duur was. Er was een grote economische crisis in Nijmegen, waardoor de gemeente de goedkoopste optie wilde. Nadat dit idee niet doorging, wilde de gemeente een parkeergarage op het Zeigelhof plaatsen, in de Piersonstraat. De bewoners moesten volgens de gemeente maar plaatsmaken. Er werd dan ook in 1978 definitief besloten dat er een bovengrondse parkeergarage zou komen in de Piersonstraat.

Krakers
Er was een groot woningtekort rond deze tijd, er waren 18.000 woningzoekenden in Nijmegen. In augustus 1980 werden er veertien panden en één pakhuis gekraakt in de Piersonstraat. Volgens de krakers moest eerst het woningnoodprobleem opgelost worden, voordat er een parkeergarage gebouwd kon worden. Vandaar dat de krakers juist actief waren op de plek waar de parkeergarage zou komen. In de nacht van 15 op 16 februari claimden de krakers hun plek, door de straten te blokkeren met onder andere prikkeldraad, banden en zandheuvels. Een week lang waren de straten afgezet door deze voorwerpen.

De rellen
De rellen ontstonden toen de gemeente opdracht gaf om de kraakpanden te ontruimen, aangezien de rechter hiervoor toestemming had gegeven. Op 23 februari 1981 was het dan zover. Omdat de krakers de straten hadden afgezet, was er zwaar geschut ingezet voor deze ontruiming. Ongeveer 2000 agenten, vijf tanks, één helikopter en één pantserwagen zijn ingezet voor deze operatie. Deze operatie verliep niet zonder slag of stoot. Er werd veel traangas gebruikt, met overgevende krakers tot gevolg. Veel krakers vertrokken naar de Oranjesingel en bekogelde daar de politie met stenen. De overige krakers werden richting het Keizer Karelplein gestuurd. Binnen twee uur waren de straten ontruimd, met gebruik van veel geweld.

Politieagent Ton Teunissen, die tijdens de Piersonrellen aan het werk was, zei twee jaar geleden in een interview met RN7 dat hij vindt dat de operatie een stuk beter had kunnen verlopen. "Het had met veel minder geweld en veel rustiger kunnen gebeuren." Ook vindt Ton dat het allemaal te veel geld heeft gekost. "Het had veel goedkoper gekund. Die operatie kostte onderhand net zoveel als die hele parkeergarage." zegt hij.

Protesten
Na deze rellen is er een hele week geprotesteerd over de manier waarop het gegaan is. In Nijmegen waren veel graffiti tekeningen te vinden van gewapende ME’ers. Hiervan is er nu nog maar één over, die is te vinden in de straat waar het zich allemaal heeft afgespeeld, de Piersonstraat. De parkeergarage die gebouwd zou worden, die is er uiteindelijk nooit gekomen.

Jantien in Nijmegen
De krakersacties van Jantien verlopen tot op heden behoorlijk vreedzaam. Niets in vergelijking tot 1981. Momenteel bezet de groep een pand aan de Burchtstraat in Nijmegen, maar hier moeten ze aanstaande maandag weer uit zijn, meldde de politie hen. Michael maakt zich geen zorgen en laat weten dat de club alweer een nieuw pand op het oog heeft.